Endometrioza
Twój problem
Endometrioza to choroba polegająca na wszczepianiu się endometrium, czyli tkanki wyściełającej macicę, poza jej obszar. Endometrium znajdujące się w innych narządach, również reaguje na cykl menstruacyjny, a więc rozrasta się, a następnie złuszcza i krwawi. Schorzenie to powoduje zrosty w jamie brzusznej i wyraźne objawy bólowe, często znacznie ograniczające chorej normalne funkcjonowanie.
Ból menstruacyjny u Kobiet cierpiących na endometriozę występuje znacznie wcześniej. Inne objawy tego schorzenia są zazwyczaj różne i często związane z lokalizacją zmian endometrialnych. Jeśli usytuowane są w pobliżu jelit, wówczas Pacjentka może mieć przedmiesiączkowe zaparcia czy nawet krwawe stolce. Inne objawy to np. problemy związane z bolesnym oddawaniem moczu, kiedy endometrioza zlokalizowana jest w okolicy pęcherza i cewki moczowej.
Endometrioza jest jedną z przyczyn niepłodności. Dzieje się tak, ponieważ zrosty endometrialne powstające w jajowodach, powodują ich niedrożność. Zamyka to drogę komórce jajowej, w związku z czym nie dochodzi do jej zapłodnienia i zagnieżdżenia. Poza tym, jeśli choroba zaatakuje okolice jajnika, powstaje w nich stan zapalny i torbiel endometrialna, która również oddziałuje niekorzystnie na płodność Kobiety (utrudnia wzrastanie pęcherzyków jajnikowych i powoduje degradację komórek jajowych) oraz prowadzi do niszczenia prawidłowej tkanki jajnika. Choroba wpływa też ogólnie na gospodarkę hormonalną, która – jeśli jest zachwiana – utrudnia zajście w ciążę.
Poznaj szczegóły zabiegu
Sposób leczenia endometriozy uzależniony jest od umiejscowienia zmian i stopnia ich zaawansowania. Nasi lekarze w pierwszej kolejności wykonują badanie USG. Z reguły możliwe jest wstępne potwierdzenie choroby już na etapie badania. Widoczne są wtedy charakterystyczne torbiele. Należy również wykonać badanie CA-125 (z krwi). Jest to marker nowotworowy, który może być podwyższony również na skutek endometriozy. Choć oba badania pomagają w sprawdzeniu, czy przypuszczenia rzeczywiście są trafne, sposobem na potwierdzenie schorzenia jest zabieg laparoskopii diagnostycznej. W jego trakcie specjalista pobiera wycinek tkanki i kieruje go do badania histopatologicznego, żeby potwierdzić, czy rzeczywiście są to zmiany endometrialne. Na podstawie takiej diagnostyki, określane jest miejsce występowania oraz wielkość ognisk endometriozy. Następnie możliwe jest dobranie najskuteczniejszej terapii.
W celu spowolnienia rozwoju choroby, stosujemy nowoczesne leki hormonalne. W Intima Clinic w pierwszej kolejności sprawdzamy, czy Pacjentka może zostać poddana tego typu terapii farmakologicznej. Wpływa ona na zmniejszenie rozrostu błony śluzowej macicy, a przez to również na rozmiary torbieli i ognisk endometrialnych. Jej celem jest wyeliminowanie dolegliwości bólowych i zatrzymanie rozwoju choroby, a w przypadku Kobiet planujących zajście w ciążę, przywrócenie płodności.
Leczniczo działają również hormony zawarte w różnego rodzaju hormonalnych środkach antykoncepcyjnych. Właśnie z powodu skuteczności terapii hormonalnych, bardzo korzystny wpływ na chorobę ma także sama ciąża. W jej trakcie jajniki nie produkują estrogenów, choroba wprowadzona jest więc w stan uśpienia, a nowe zmiany w tym czasie nie powstają.
Gdy z komórek endometrium powstała torbiel, konieczne jest wykonanie zabiegu. Obecnie tego typu zmiany usuwamy w sposób bardzo zaawansowany i precyzyjny – laparoskopowo (laparoskopia endometriozy). Używa się w tym celu aparatury, dzięki której lekarz, przez kilka drobnych, kilkumilimetrowych nacięć, ma możliwość dostać się do wnętrza ciała Pacjentki, obejrzeć narządy w powiększeniu na monitorze i przeprowadzić operację. Są to zabiegi małoinwazyjne, w następstwie których Pacjentka może opuścić klinikę po 12-godzinnej obserwacji. Jeśli na endometriozę chorują planujące zajść w ciążę Kobiety młode, warto rozważyć wykonanie zabiegu laparoskopowego z jednoczesną kontrolą drożności jajowodów.
Wybierając metodę leczenia, w Intima Clinic bierzemy pod uwagę zaawansowanie endometriozy, wiek Pacjentki i jej plany rozrodcze. Bardzo dobre efekty daje skojarzenie leczenia operacyjnego i farmakologicznego.
Stała terapia hormonalna zalecana jest w przypadku, jeśli endometrioza jest w zaawansowanym stadium, albo u Kobiet, które już nie planują rodzić dzieci. Wcześniej jednak należy dokładnie usunąć ogniska zmian chorobowych.
Zabieg laparoskopowy usunięcia ognisk endometriozy i torbieli endometrialnych przeprowadza się w znieczuleniu ogólnym. Poprzez niewielkie, ok. 10 milimetrowe, kosmetyczne nacięcie w pępku wprowadza się do jamy brzusznej kamerę oraz źródło światła. Na monitorze uzyskuje się obraz w znacznym powiększeniu. Poprzez trzy kilkumilimetrowe nacięcia ponad spojeniem łonowym wprowadza się do jamy brzusznej dodatkowe mikro narzędzia. Przy ich pomocy usuwane są powstałe w wyniku choroby zrosty, wyłuszczane torbiele endometrialne jajników i koagulowane ogniska endometriozy. Na rany po wprowadzonych narzędziach zakładane są szwy kosmetyczne. Pacjentka może wstać i zacząć chodzić po ok. 6 godzinach od zabiegu. Kilka godzin po zabiegu może też pić płyny i zacząć spożywać lekkostrawne pokarmy. Pacjentka wypisywana jest domu następnego dnia po operacji.
Złotym standardem leczenia jest laparoskopia uwzględniająca przeprowadzenie zabiegu w ten sposób, aby maksymalnie oszczędzić jajniki i jajowody, czyli nie zmniejszyć Kobiecie możliwości produkcji komórek jajowych i ich zapłodnienia.
Objawami mogącymi sugerować endometriozę, będącymi wskazaniami do diagnostyki i leczenia, są:
- bolesne i bardzo obfite miesiączki;
- przewlekłe bóle brzucha i podbrzusza;
- bolesne współżycie;
- bóle w okolicy krzyżowej;
- bolesność przy oddawaniu moczu i wypróżnianiu się, wzdęcia i w trakcje miesiączki;
- niepłodność.
- brak pełnej diagnostyki;
- zaburzenia krzepnięcia;
- infekcja dróg rodnych;
- infekcja dróg oddechowych;
- miesiączka.
Zabieg laparoskopowego usunięcia ognisk endometriozy i torbieli endometrialnych jajników jest zaliczany do większych zabiegów ginekologicznych. Należy przed nim wykonać badania laboratoryjne, wymaz z pochwy oraz kontrolne badanie ginekologiczne z USG.
Po zabiegu można powrócić do codziennych zajęć po 3 dniach, a do pełnej aktywności po około 7-10 dniach. Pacjentka powinna unikać wysiłku fizycznego oraz dźwigania.
W pierwszych trzech dobach od zabiegu laparoskopowego należy wstrzymać się od kąpieli w wannie, basenie oraz współżycia. Należy również zadbać o szczególną pielęgnację ran po wkłuciach preparatem odkażającym i codzienną zmianę opatrunków.
Ze względu na niewielkie dolegliwości bólowe po zabiegu, możliwe jest doraźne stosowanie ogólnodostępnych leków przeciwbólowych.
Warto również monitorować stężenie markera Ca-125 w krwi, który może korelować ze stopniem zaawansowania endometriozy.
Choć obecna technologia pozwala na usuwanie takich zmian w coraz mniej inwazyjny sposób, to niestety endometriozy nie da się wyleczyć całkowicie. Choroba przestaje się rozwijać w organizmie Kobiety dopiero wraz z zatrzymaniem się cyklu owulacyjnego, czyli np. w okresie menopauzy. Do tego czasu można jednak starać się zatrzymać lub znacznie spowolnić jej dalszy rozwój. Warto to robić nie tylko dla poprawy komfortu życia i przywrócenia płodności, ale również dlatego, że zaniedbana choroba może skutkować koniecznością wykonania zabiegu usunięcia jajników lub nawet uniemożliwić wykonanie jakiegokolwiek zabiegu operacyjnego w zakresie jamy brzusznej poprzez dużych rozmiarów zrosty.
Endometrioza a ciąża. Aby przywrócić płodność chorej na endometriozę Kobiecie, konieczne jest usunięcie torbieli i ogniska endometriozy. Niestety, kiedy Pacjentka decyduje się na usunięcie umiejscowionych w jajniku zmian, musi mieć świadomość tego, że podczas operacji zawsze w pewnym stopniu naruszony zostanie również sam jajnik, co w następstwie osłabia jego funkcjonowanie.
Kobieta, u której endometrioza dotknęła jajników i jajowodów, ma szansę zajść w ciążę tylko wówczas, kiedy jajnik nie zostanie mocno naruszony i nadal będzie produkował komórki jajowe, ogniska endometriozy zostaną całkowicie usunięte, a jajowody udrożnione.
Może zdarzać się też tak, że endometrioza przebiega niemalże bezobjawowo, a okazuje się, że Kobieta nie może zajść w ciążę. Wówczas koniecznie należy sprawdzić, czy to właśnie choroba nie jest przyczyną niepłodności. Poza tym Kobiety, które cierpią na tę chorobę i chcą mieć w przyszłości dzieci, powinny jak najszybciej zdecydować się na zajście w ciążę. Wtedy, kiedy ogniska choroby nie są jeszcze na tyle rozwinięte, by to uniemożliwić.
Późne rozpoznanie endometriozy i niewłaściwe leczenie może prowadzić do wielu powikłań pogarszających komfort życia. Dlatego specjaliści Intima Clinic zwracają uwagę na najdrobniejsze odstępstwa od normy w organizmie Pacjentki. Zwłaszcza jeśli skarży się ona na ból w okolicach podbrzusza i nietypowe krwawienia, charakterystyczne dla tego zaburzenia.